Öğrenciyi tanıma hizmetleri bir okulda sunulan rehberlik hizmetleri içinde önemli bir yer tutmaktadır. Çünkü öğrencilere etkili biçimde yardımcı olmak için onların birtakım özelliklerini tanımak ve nelere ihtiyaçlarının olduğunu bilmek gerekir. Öğrenciyi tanıma etkinliklerinden elde edilen bilgiler diğer rehberlik etkinliklerine yön verir. Zira, rehberlik programı hazırlamada ve plan oluşturmada dikkate alınan ölçütlerden biri öğrencilerin özellikleri ve ihtiyaçlarıdır. Ayrıca bu bilgiler öğrencilere aktarıldığı sürece öğrenciler kendileri hakkında daha geniş bilgi sahibi olurlar. Böylece “ bireyin kendini tanıması “ işlevi de yerine getirilmiş olur. ( Can,2000, s.57).
Bireyi Tanıma Hizmetleri ile İlgili Bazı Temel Anlayışlar:
Bireyleri tanımanın tek amacı ve gereği onların kendilerin, tanımalarına yardımcı olmaktır.
Okullarda tanıma hizmetleri tüm öğrenicileri kapsamalıdır.
Öğrencileri tanıma hizmetleri mutlaka takım halinde birlikte çalışmayı gerektir.
Öğrencileri tanıma hizmetleri süreklidir. (Kepçeoğlu, 1996, s.104).
Tanıma hizmetleri ile bireyler hakkında toplanan bilgiler objektif, geçerli ve güvenilir olmalıdır.
Bireyi tanıma hizmetlerinde kullanılan psikolojik ölçme araçlarından elde edilen sonuçları çok dikkatli kullanmak gerekir. (Kepçeoğlu, 1996, s.105).
Okullarda öğrenciler hakkında çeşitli teknik ve araçlarla parça parça toplanan bilgiler, bir bütünlük içinde sınıflandırılmalı, özetlenmeli, öğrencilerle paylaşmak ve gerektiğinde diğer ilgililere sunmak üzere dosyalanmalıdır.
Okullarda öğrenciler hakkında toplanan, özel ve gizli olmayan genel bilgilerden öğrencilerin yanı sıra öğretmenlerin, yöneticilerin ve hatta velilerin de yararlanması sağlanmalıdır.
Bireyleri tanıma hizmetleri sürdürülürken mesleki etik kurallara mutlaka uyulmalıdır. (Kepçeoğlu, 1996,s.106).
Tanıma hizmetlerinde bireylerin bütün yönleri ile tanınması bir ilke olarak benimsenmelidir. (Kepçeoğlu,1996, s.107).
Bireyleri Tanımada Bilgi Toplama Alanları
Kişisel Bilgiler
aile ve ev durumu
Sağlık ve fiziksel durumu
Yetenekler
İlgiler
Kişilik özellikleri
Akademik durum
Çevre. (Can, 2002, s.s. 57-59).
Öğrencilere ait toplanan bu bilgiler sistemli ve düzenli şekilde bir dosyaya kaydedilir. Bu bilgilerin çoğu gizlilik düzeyi yüksek olan bilgilerdir. Bu bilgiler ancak öğrencilerin bilgisi ve izni ile öğrencilerin yararına olmak koşuluyla üçüncü kişilere verilebilir. Okul psikolojik danışmanı, sınıf rehber öğretmeni ve okul yönetimi bu bilgilerin gizliliğini sağlamakla yükümlüdürler. (Can, 2002, s. 59).
Öğrencileri tanımada kullanılan çeşitli teknikler vardır. Bunların bir kısmı dışarıdan bilgi toplamaya dayalı olan test, gözlem, dereceleme ölçekleri, olay kadı gibi tekniklerdir. Bir kısmı da öğrencinin kendisini ve çevresini nasıl algılayıp yorumladığını anlamamıza yardımcı olan görüşme, otobiyografi, sosyometri, kimdir bu tekniği gibi tekniklerdir. Bu tekniklerin bir kısmı öğrenciyi tanımak için öğretmenler tarafından kullanılabilir. Öğretmenler, kullanımı uzmanlık gerektirmeyen, kısa süreli bir eğitimle kullanımı öğrenilebilen tanıma tekniklerinden yararlanabilirler. Öğretmenler tanıma tekniklerini kullanırken psikolojik danışman ile işbirliği içinde olmalı ve onun yardımına başvurmalıdır. (Can,2002, s.60).