Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleriyle nelerin,niçin ve nasıl yapıldığının;nelerin,niçin,yapılamadığının;nasıl,yapılacağının,anlaşılması,bu,konuların araştırılmasını gerektirmektedir. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin bireylerin yetenek,ilgi ve kişilik özellikleri ile çevresel olanak ve koşullara göre yürütülmesi,bu konularda yeterince araştırma yapmaya bağlıdır. Araştırmalarla elde edilmiş sayısal bilgiler,kanıtlar olmadıkça,rehberlik ve psikolojik danışmada nedenlerin,nasıl gerçekleştirileceğine ilişkin tutarlı bir değerlendirme yapılamamaktadır. Bu nedenle,araştırma ve değerlendirme hizmetlerinin verilebilmesi için,okul rehberlik uzmanın,aynı zamanda,iyi bir araştırmacı olması gerekmektedir.(Bakırcıoğlu 1994,s.242).
Okullarda rehberlik ve psikolojik danışma uygulamaları içinde araştırma,ve değerlendirme konuları olarak düşünülebilecek çalışmaların bir kısmı aşağıda verilmiştir.
-Tüm okul veya bir sınıfta uygulanan rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin sonuçlarının incelenmesi,
-Öğrencilerle yürütülen psikolojik danışma hizmetlerinin sonuçlarının değerlendirilmesi,
-Öğrencilerin psikolojik yardım ihtiyaçlarının saptanması,
-Öğrencilerin başarı durumlarının ve başarı engellerini incelenmesi ,
-Okuldan öğrenci,öğretmen ve veli beklentilerinin araştırılması,
-Okulun tüm olanaklarının kullanımının nasıl olduğunun incelenmesi,
-Grup ve sınıf içi rehberlik çalışmalarının değerlendirilmesi,
-Okuldan mezun olan öğrencilerin yöneldiği okullar,alanlar ve mesleklerin belirlenmesi,
-Öğrencilerin yaşadıkları çeşitli problemlerin saptanması,
-Öğrenciler arasındaki sosyal ilişkilerin ve uyum durumunun incelenmesi.
Araştırma ve değerlendirme hizmetleri çok iyi şekilde planlanmalı ve bu hizmetlerde görev alacak personel belirlenmelidir.(Can,2002,s.69)
Genellikle iyi hazırlanmış bir araştırma ve değerlendirme
planında şu bilgiler yer almalıdır;
Araştırma ve değerlendirmenin konusu,problem,amaç ve cevaplandırılacak belli başlı sorular,
Temel kavramlar,ölçütler araştırmada kapsanacak bağımlı ve bağımsız değişkenler,
Araştırmanın kapsayacağı personel,evren ve örneklem,
Bilgi toplama yöntemleri,
Bilgi toplama araçları,
Bilgilerin nasıl analiz edileceği,
Bulguların ve sonuçların nasıl açıklanacağı,
Değerlendirmenin nasıl yapılacağı ve önerilerin nasıl ortaya konacağı,
Raporun hazırlanması ve yayılması,
Araştırmanın süresi ve araştırmada görev alacak personelin belirtilmesi.(Kepçeoğlu, 1996,s.128).
YARARLANILAN KAYNAKLAR
1)Can G. , Psikolojik Danışma ve Rehberlik,Pegem A Yayıncılık,Ankara,2002.
2)Kepçeoğlu,M.(1996), Psikolojik Danışma ve Rehberlik. (10.Baskı), Anakara:Özdemir Ofset.
3)Tan,H.(1992),Psikolojik Danışma ve Rehberlik, İstanbul: MEB Yayınları,Öğretmen Kitapları Dizisi: 163.
4)Özoğlu,S.Ç.(1997), Eğitimde Rehberlik ve Psikolojik Danışma, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları,No:181.
5)Bakırcıoğlu,R., İlköğretim Ortaöğretim ve Yüksek Öğretim de Rehberlik ve Psikolojik Danışma,Turhan Kitapevi Bilimsel Araştırma Yayınları, Ankara,1994.