Psikanalitik kuramın kurucusu Sigmund Freud 1856 yılında Moravia'da doğdu, 1939 yılında Londra'da öldü . Freud Viyana'da tıp alanında eğitim görmüş daha sonra nöroloji alanında uzmanlık yapmıştır. Freud'un ortaya koyduğu kavramlar uzunca yıllar tartışılmakla birlikte pek çok kuram için de ilham kaynağı olmuştur.
Freud'a göre insanoğlunun davranışlarına yön veren iki temel dürtü vardır. Bunlar cinsellik ve saldırganlıktır. Freud toplum tarafından hoş karşılanmayan ve baskı altına alınmaya çalışılan bu iki dürtünün bilinçaltına itildiğini öne sürmektedir. Böylece birey baskıdan kurtulmuş olur. Bilinçaltına itilen bu istekler ve dürtüler bilinç düzeyinde olmasalar da bireyin davranışlarım etkilemeye devam ederler. Psikanalitik kuram dil sürçmeleri , unutmaları bilinçaltına itilen bu isteklerin ifade edilmesi olarak kabul eder .
Freud'a göre kişilik id, ego ve süperego olmak üzere üç temel yapıdan meydana gelmektedir. İd, kişiliğin ilkel yanını oluşturmakta ve haz ilkesine göre çalışmaktadır. Yani İd'e göre istekler anında yerine getirilmelidir, id kişiliğin sürekli isteyen yanıdır ve bu istekler cinsellik ile saldırganlık dürtülerinden kaynaklanır. Ego, ise id'i denetim altında tutmaya çalışan ve gerçeklik prensibiyle çalışan kişilik birimidir. İd'in düşüncesizce isteklerim mantık süzgecinden geçirerek dizginlemeye çalışır. Ego halihazırdaki duruma en uygun şekilde davranmaya çalışır. Süperego, kişiliğin üçüncü ve en son gelişen birimidir. Toplumun inandığı ve kabul ettiği doğrulara göre hareket eder ve üst-ben olarak da adlandırılır . Süperego kişiliğin ahlaki yanını temsil eder ve vicdani değerler ön plandadır. Süperego İd'in isteklerini bastırmaya çalışırken, egoyu gerçekçi amaçlardan çok törel amaçlara yöneltmeye çalışır ve kusursuz olmayı amaçlar. Kişiliğin bu üç öğesi birbirinden bağımsız çalışmaz.
Psikanalitik kurama göre ruh sağlığı yerinde olan bireylerin egosu gerçeklik prensibinden uzun süre uzaklaşmadan id'in isteklerini uygun koşullar altında ve süperego denetimini inkar etmeden uzlaştırma yolları arar . Yani psikolojik sağlık id, ego ve süperego arasında kurulan bir dengedir. Psikanalitik kurama bağlı olarak yürütülecek psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri bu dengeyi kurmaya yardımcı olmayı hedefler.
