Danışandan Hız Alan Yaklaşım
Hümanistik anlayışı benimseyen danışandan hız alan yaklaşım Carl Rogers (1902-1987) tarafından, o sıralarda uygulanmakta olan güdümlü terapi yaklaşımlarına tepki olarak geliştirilmiştir . İnsanın doğasının iyi olduğuna ve gücüne inanan danışandan hızalan yaklaşma, hoşgörülü ve müdahaleci olmayan bir psikolojik danışma ve rehberlik ortamının yaratılması gerektiğine inanmaktadır.
Fenomenolojik kişilik kuramı olarak da adlandırılan bu yaklaşıma göre gerçek bireyin olayı algılayış biçimine göre değişmektedir. İnsanlar algılarına göre davranırlar . Rogers benlik bilincine önem verir ve bir kişinin benlik bilinci onun kendisiyle ilgili algılamalarım kapsar. Benlik bilinci her zaman gerçeği yansıtmayabilir. Bu durumda birey koşulsuz ilgi ve kabule ihtiyaç duyar . Psikolojik sağlık bireyin benlik bilinci ile kendi yaşantıları arasındaki uyuşmadır. Bireyin algıladığı benlik bilinci ile gerçek benlik bilinci arasındaki fak büyüdükçe psikolojik sağlık tehlikeye girer .
Rogers, insanların özünde güvenilir, kendi problemlerinin üstesinden gelebilecek güce sahip olduğuna inanır . Bu inanış doğrultusunda, danışandan hızalan yaklaşıma göre psikolojik danışmanın amacı, akıl verme, ikna etme, teşhis ve yorum yapmak değildir. Danışanın merkeze alındığı, kişinin kendisiyle bütünleşmesinin amaçlandığı, problem çözmek yerine birey üzerinde odaklanıldığı bir danışma süreci kabul edilmektedir.
Rogers' göre uyumlu insan, davranışlarını başkalarının kendisinden beklediklerine göre değil, kendi gözlemlerine ve değerlendirmelerine göre yönlendiren kişidir. Ayrıca Danışandan hızalan yaklaşımın amacı, bireyin birtakım baş etme becerilerine sahip olarak problemlerini kendi basma çözerek potansiyelini en üst noktada ortaya koyması, yani kendini gerçekleştirmesi ne yardım etmesidir. kendini gerçekleştirme kavramı Hümanistik psikolojinin öncülerinden Maslov'un ortaya koyduğu bir kavramdır ve ona göre kendini gerçekleştirmekte olan bireyin bazı özellikleri şunlardır :
• Gerçeğin bilinebilecek yönlerini doğru olarak algılar
• Gerçeği olduğu gibi kabul eder.
• Kendini ve başkalarım olduğu gibi kabul eder.
• Yaratıcı bir şekilde davranır.
• Kendine ve yaşama gülebilir.
• İnsanlığa değer verir ve onun sorunlarım ciddiye alır.
• Empati becerisi gelişmiştir.
• Dürüst, saygılı ve spontandır(içten)
• Çevresinde kendine açık olan olanakları araştırır ve değerlendirir.
• Problem çözme becerilerine sahiptir.
Danışandan hızalan yaklaşıma göre danışma sürecinde, danışanla danışman arasında sıcak ve iyi bir ilişki kurulması önemlidir. Bu ilişkinin sağlıklı bir şekilde kurulabilmesi için karşılıklı güven ve kabul gerekmektedir. Ayrıca bu süreçte, empati, saygı ve saydamlık gerekli koşullardır.
